Choć sady zajmują zaledwie 2,2% użytków rolnych w gospodarstwach rolnych w Polsce, to stanowią aż 93% wszystkich upraw trwałych – wynika z danych Powszechnego Spisu Rolnego GUS z 2020 roku. W skali całego kraju powierzchnia geodezyjna sadów to 1,48% użytków rolnych jednak ich znaczenie dla krajowej produkcji ogrodniczej jest nieproporcjonalnie większe. Sadownictwo to wymagająca gałąź rolnictwa, w której precyzja, ochrona gleby i roślin oraz efektywność pracy mają kluczowe znaczenie.
Praca w sadzie odbywa się w szczególnych warunkach – wśród ciasnych rzędów drzew, na często wrażliwym podłożu. Dlatego ciągniki sadownicze muszą wyróżniać się kompaktowymi wymiarami, a szczególnie niewielką szerokością – aby ciągnik sprawnie poruszał się między drzewami i nie uszkadzał gałęzi. Oprócz tego ważne są doskonała zwrotność i niewielka masa, aby nie powodować ugniatania gleby ani uszkodzeń drzew. Liczy się również wysoki komfort operatora, przestronność kabiny, jej właściwe wyciszenie i dobra widoczność. Przy pracy z osprzętem specjalistycznym oprócz łatwego manewrowania istotna jest rozbudowana hydraulika (albo stanowiąca wyposażenie seryjne albo znajdująca się na liście opcji). Chodzi tu np. o możliwość dodawania kolejnych zaworów oraz wyprowadzanie ich na przód ciągnika w celu np. zastosowania wygarniacza z hydrauliką. Istotna jest również ergonomia np. umieszczenie włącznika WOM w łatwo dostępnym miejscu. Coraz bardziej przy wyborze oferty ciągnika sadowniczego istotne stacją się udogodnienia typu amortyzacja przedniej osi w ciągniku lub elektroniczne sterowanie TUZ – czyli wszystkie dodatki wspierające operatora w utrzymaniu skupienia i dokładności działania podczas wielogodzinnej pracy.
Wymagania stawiane ciągnikom sadowniczym
Sadownictwo to jeden z najbardziej wymagających obszarów produkcji rolniczej – zarówno pod względem agrotechnicznym, jak i sprzętowym. Dlatego właśnie sadownicy jako grupa zawodowa tak często uczestniczą w konferencjach, targach i spotkaniach prezentujących nowinki wspierające uprawę owoców. Duża absorpcja nowinek technologicznych dotyczy także ciągników. Tym bardziej, że traktory wykorzystywane w sadach muszą radzić sobie w wąskich przejazdach, często o nieregularnym układzie i delikatnym podłożu. Kluczowe są tutaj zwrotność, kompaktowe wymiary oraz niska masa własna maszyny, która minimalizuje ugniatanie gleby. Wymóg wysokiej precyzji manewrowania spowodowany jest dążeniem do ograniczenia ryzyka uszkodzenia roślin podczas wykonywania oprysków czy innych zabiegów agrotechnicznych, których w ciągu sezonu wykonuje się w sadach bardzo wiele. To, co dla innych ciągników jest atutem, w sadzie staje się koniecznością – maszyna musi być w stanie zawrócić niemal „w miejscu”, jednocześnie zapewniając stabilność i płynną jazdę po podłożu o różnej charakterystyce. Ochrona gleby i drzew nie jest tu bonusem – to podstawowe kryterium wyboru.
Kluczowe cechy ciągników sadowniczych Kubota
Kubota od lat dostarcza rozwiązania dostosowane do potrzeb sadowników, oferując ciągniki z serii Narrow, takie jak M5-082N – cenione za niezawodność, duży prześwit i kompatybilność z szerokim wachlarzem narzędzi sadowniczych. W dalszej części artykułu przyjrzymy się dokładniej cechom maszyn Kubota, możliwościom ich integracji z nowoczesnymi technologiami oraz opiniom rolników, którzy już wdrożyli je w swoich gospodarstwach.
Ciągniki Kubota dedykowane do pracy w sadach wyróżniają się konstrukcją dopasowaną do realiów tej specjalistycznej uprawy. Seria M5N przekonuje wąską konstrukcją – w zależności od ogumienia całkowita szerokość ciągnika może wynieść już od 1342 mm szerokości całkowitej. Na standardowym ogumieniu przód: 280/70R18, Tył: 380/70R28 uzyskuje się zmierzoną szerokość 1440 mm. Duży prześwit sprawia, że ciągnik może poruszać się swobodnie nawet podczas wykonywania przecinki drzew, przejeżdżając nad usuniętymi gałęziami. Standardowo ciągnik oferuje dwie prędkości WOM (540/540E), a opcjonalnie aż trzy (540/540E i 1000). Co ważne, wałek WOM po wyłączeniu będzie automatycznie hamowany, tak więc elementy ruchome maszyny towarzyszącej szybko się zatrzymają. Sadownicy podkreślają, że takie rozwiązanie wyraźnie zwiększa bezpieczeństwo. Z kolei łatwość wykonywania płynnych przejazdów zwiększa tempomat z dwiema prędkościami – np. jedną można zaprogramować do wykonywania zabiegu agrotechnicznego, a drugą – do pokonywania uwroci. System zacieśniania skrętu Bi-Speed Turn pozwala na osiągnięcie wyjątkowo małego promienia zawracania – przednie koła po przekroczeniu kąta 35° zaczynają obracać się szybciej niż tylne, co ułatwia zawracanie na końcu sadu i wjeżdżanie w poszczególne ścieżki między rzędami drzew owocowych. Kabina M5N została zaprojektowana z myślą o maksymalnym komforcie: doskonała widoczność w każdym kierunku, płaska podłoga, regulowana kolumna kierownicy i intuicyjne rozmieszczenie wszystkich elementów sterujących czynią z niej centrum dowodzenia na długie dni pracy. Zmierzona szerokość kabiny to około 93 cm, co stanowi bardzo korzystną wartość w ciągniku sadowniczym i gwarantuje przyjemne uczucie przestronności. W modelach serii L2 – np. L2-522 dostępna jest homologowana kabina produkowana w Polsce dla koncernu Kubota. Również tu operator będzie mógł pracować wygodnie w przestronnym i przyjemnym otoczeniu. Kabina standardowo posiada ogrzewanie, ale dostępna jest także z klimatyzacją. Ten ostatni element stanowi standard w hydrostatycznym modelu L2-622, który również coraz częściej jest wybierany przez sadowników.
Przegląd modeli Kubota do sadów
Wśród modeli przydatnych do pracy w sadzie największą popularnością cieszą się dwie serie: Kubota M5N i Kubota L2. Maszyny te bardzo się od siebie różnią. Seria M5N to ciągniki stworzone z myślą o rozległych plantacjach drzew i krzewów owocowych, gdzie prowadzona jest intensywna produkcja. Wybierają ją także plantatorzy winorośli lub innych owoców, gdzie uprawa prowadzona jest na pagórkach. Ciągnik musi wtedy poradzić sobie nie tylko z napędzaniem maszyny towarzyszącej, ale także z pokonaniem nierówności terenu – a to wymaga większej mocy. Modele M5-072N, M5-082N, M5-092N, M5102N oraz M5-112N oferują moc odpowiednio 74 KM, 87 KM, 96 KM, 107 KM oraz 115 KM. Rewers bezsprzęgłowy umożliwia zmianę kierunku jazdy jedynie poprzez przesunięcie dźwigni na kolumnie kierownicy. Standardowo, operator ma do dyspozycji 18 biegów do przodu i 18 do tyłu. Jednak w opcji dostępna jest skrzynia z jednym półbiegiem na każdym biegu oferująca aż 36 prędkości w każdym kierunku. Bezsprzęgłowo załączany półbieg daje operatorowi większe możliwości reakcji np. na zmianę obciążenia roboczego. Kolejną opcję stanowi amortyzowana przednia oś. WOM posiada dwie prędkości 540 i 540 ECO. Prędkość ekonomiczna pozwala zoptymalizować zużycie paliwa przy napędzaniu implementów, które nie wymagają bardzo dużej mocy. Ciągnik standardowo posiada trzy pary standardowych wyjść hydraulicznych – z możliwością rozbudowania do pięciu par. Ciągnik jest bogato wyposażony – operator pracuje w przestronnej, klimatyzowanej kabinie gwarantującej doskonałą widoczność w każdym kierunku. Amortyzowany i wszechstronnie regulowany fotel również sprzyja wygodzie. Sprawnemu manewrowaniu między rzędami drzew owocowych sprzyja system zacieśniania skrętu Bi-Speed Turn, który pozwala zauważalnie zmniejszyć promień zawracania. M5N ma wyższą prędkość maksymalną niż mniejszy ciągnik sadowniczy marki Kubota oraz oferuje wyższą wydajność.
Sprawdź ofertę ciągników sadowniczych Kubota M5002 Narrow!
Z kolei kompaktowy Kubota L2-522DCN to doskonałe rozwiązanie dla mniejszych sadów lub gospodarstw wielobranżowych. Ciągnik ten oferuje 50,8 KM mocy, przekładnia mechaniczna F16/R16, wysoka wydajność hydrauliki (54,2 l/min) oraz dwa standardowe zawory hydrauliczne z możliwością rozbudowy układu oraz udźwig TUZ do 1750 kg. Wszystko to sprawia, że ta Kubota bez problemu obsłuży opryskiwacz, kosiarkę międzyrzędową czy platformę sadowniczą. Producent zostawił miejsce z tyłu ciągnika na rozbudowę hydrauliki, aby spełnić jedno z częstych wymagań sadowników. Jednocześnie maszyna jest ceniona za prostotę obsługi, która pozwala niedoświadczonym operatorom szybko opanować pracę tym ciągnikiem. Komfort operatora obejmuje wygodną regulację kierownicy, tempomat pozwalający na szybki wybór dwóch zaprogramowanych prędkości (np. jedna do realizacji zabiegu agrotechnicznego, a druga do pokonywania uwroci). Kolejne udogodnienie stanowi przycisk, który po zaciągnięciu hamulca ręcznego pozwala na pracę WOM w trybie stacjonarnym, nawet gdy operator opuści kabinę. Minimalna prędkość około 80m/h pozwala zrealizować ogromny wachlarz prac nie tylko w sadach, ale również na plantacjach owoców miękkich. Np. przy zimowym cięciu z platformą sadowniczą taka minimalna prędkość pozwala na jazdę jednostajnym, powolnym tempem – bez szarpnięć stanowiących zagrożenie dla osób pracujących na platformie. Podsumowując L2-522 to prosty ciągnik intensywnej pracy, odporny na złe nawyki operatorów. Obie opisane powyżej serie oferują pełną kompatybilność z osprzętem sadowniczym oraz wysoki poziom niezawodności, co czyni je atrakcyjną inwestycją w przyszłość każdego nowoczesnego gospodarstwa sadowniczego.
Sprawdź ofertę ciągników kompaktowych Kubota L2!
Jednak Kubota w sadach to dziś nie tylko średnie i duże ciągniki sadownicze. To także specjalistyczne opryskiwacze sadownicze serii XTA. Posiadają one zbiorniki główne o pojemności 1000, 1500, 2000, 3000 lub 4000 litrów. Wyróżnia je technologia nazwana przez producenta H30, która sprawie, że substancje czynne obecne w oprysku lepiej się rozprzestrzeniają i przylegają do roślin. Integralnym elementem opryskiwacza jest tablet z aplikacją obsługującą bezprzewodowo zaawansowane funkcje opryskiwacza, między innymi ustawienie kąta łopatek wentylatora oraz regulację wydatku powietrza. Uzyskiwane korzyści to między innymi zmniejszenie ilości wykorzystywanych środków ochrony roślin o 25 procent, a nawet zauważalne zmniejszenie spalania ciągnika. To nie wszystko, użytkownik może zaprogramować w tablecie wiele danych dotyczących aktualnych warunków pracy, np. szerokość rzędów, przeciętną wysokości drzew albo krzewów, rodzaj uprawy oraz przeciętną prędkość jazdy podczas oprysku. Te dane umożliwiają manualne lub automatyczne dostosowanie charakterystyki pracy opryskiwacza do bieżących potrzeb. W domowym zaciszu użytkownik ma opcję pobrania danych o wykonanym zabiegu i przeanalizowania ich – nawet z dokładnością do każdego przejazdu.
Oferta maszyn Kubota dla sadowników to w końcu także legendarne miniciągniki, np. model B1181 albo B1241, które wielu uprawiających owoce chwali jako doskonałe narzędzie do transportu zbiorów za pomocą doczepianych przyczep ze skrzynkami na owoce. Ciągnik kompaktowy Kubota to zresztą maszyna, która w gospodarstwie znajduje bardzo wiele różnych innych zastosowań, np. przy utrzymaniu porządku, koszeniu itd.
Sprawdź ofertę miniciągników Kubota B1!
Technologie wspierające sadownika
Wraz ze zmianami klimatycznymi wzrasta zapotrzebowanie na coraz bardziej wydajne i przyjazne środowisku systemy uprawy roślin. Rolnicy chcą też zwiększać zyskowność swojej pracy. Telemetria, teledetekcja, geolokalizacja oraz czujniki mierzące różne czynniki np. wilgotność gleby, dostarczają rolnikowi danych, na podstawie których może on podejmować jeszcze bardziej trafne decyzje.
Opryskiwacz Kubota serii XTA jest przykładem nowoczesnego urządzenia sadowniczego dopasowującego sposób swojej pracy do konkretnego sadu i zabiegu agrotechnicznego – automatycznie lub na podstawie decyzji użytkownika. Również zaawansowane komponenty mechaniczne tego opryskiwacza wspierają jego optymalne działanie – np. przystawka o odwróconym ciągu, która ułatwia opryskiwanie wysokich drzew owocowych.
Co więcej, możliwość wyposażenia ciągnika Kubota w akcesoria umożliwiające korzystanie z technologii rolnictwa precyzyjnego otwiera kolejne możliwości wspierania sadownika w jego pracy. Terminale K-Monitor, elektryczna kierownica realizująca funkcję automatycznego prowadzenia czy wiązka ze złączem ISOBUS pozwalającym na komunikację ciągnika z maszynami towarzyszącymi działającymi w tym standardzie – wszystko to pozwala cieszyć się funkcjami zaawansowanego osprzętu, takimi jak nawożenie ze zmiennym dawkowaniem.
Przykłady wdrożeń i opinie sadowników
Przez ostatnie 20 lat do klientów w Polsce trafiło ponad 17000 maszyn Kubota. Duża część z nich została zakupiona przez nabywców prowadzących gospodarstwa sadownicze, a Kubota od lat jest jedną z najpopularniejszych marek w tym segmencie rynku. Na oficjalnym, polskim profilu marki Kubota w serwisie Youtube można znaleźć wiele materiałów video dotyczących techniki sadowniczej oraz opinii dotychczasowych użytkowników ciągników sadowniczych Kubota. Warto odwiedzić adres www.youtube.com/@KubotaPolska i obejrzeć zebrane tam materiały. Najnowszym jest relacja z testu ciągnika serii M5-082N z opryskiwaczem sadowniczym XTA przeprowadzonego w winnicy położonej w okolicach Kazimierza Dolnego. Użytkownik docenia przestronność kabiny oraz dużą moc ciągnika pozwalającą maszynie świetnie radzić sobie na wzniesieniach. Inną opinią wartą obejrzenia jest rozmowa z osobą odpowiedzialną za park maszyn w gospodarstwie sadowniczym Państwa Barańskich w okolicach Grójca. Cztery ciągniki sadownicze Kubota serii M5N pracują tam średnio około 10 godzin dziennie realizując kwartalnie około 500 godzin, wykonując pryskanie, koszenie, podcinanie drzewek, czy pracę z lekkimi glebogryzarkami. Rozmówca podkreśla zalety przedłużonej gwarancji Kubota Care, choć posiadane ciągniki wyróżniają się niezawodnością. Z punktu widzenia operatora podkreśla też fakt, że ciągnik jest intuicyjny w obsłudze. Nawet osoby, które nie mają dużego doświadczenia, szybko mogą nauczyć się nimi jeździć. Płaska podłoga i fotel pneumatyczny dają dużą wygodę, za co operatorzy bardzo chwalą te maszyny.
Ciągnik sadowniczy Kubota to połączenie zwrotności, kompaktowych rozmiarów i nowoczesnych technologii, które odpowiadają na realne potrzeby współczesnych sadowników. Zarówno seria M5N, jak i L2 oferują szeroki wachlarz funkcjonalności – od wydajnych układów hydraulicznych, przez intuicyjne sterowanie, po komfortowe kabiny i możliwość integracji z systemami rolnictwa precyzyjnego. Opinie użytkowników potwierdzają, że Kubota to nie tylko inwestycja w sprzęt, ale przede wszystkim w bezpieczeństwo, wydajność i komfort pracy. Dla każdego, kto szuka idealnego ciągnika do sadu, Kubota pozostaje jednym z liderów rynku.
